FAQ

Dat ligt eraan. Het lijkt soms raadzaam om als ondernemer te beginnen met een eenmanszaak en nog even te wachten met de oprichting van een besloten vennootschap (bv). In een eenmanszaak bent u de enige eigenaar en neemt u alle beslissingen. Als eigenaar van een eenmanszaak bent u volledig aansprakelijk voor alle zakelijke schulden. Als de zaak de schulden niet kan betalen, moet u uw schuldeisers betalen uit uw privévermogen. Wilt u niet privé aansprakelijk zijn tegenover schuldeisers, dan lijkt de bv een aantrekkelijke optie. Maar uw privévermogen is ook bij een bv niet volledig afgeschermd. Wanneer de bank een lening verstrekt, vraagt zij u ook borg te staan met uw privévermogen. Bovendien kunt u onder bepaalde omstandigheden ook privé aansprakelijk worden gesteld als uw onderneming failliet is gegaan door wanbeleid. Uit fiscaal oogpunt is de bv voor beginnende ondernemers vaak ook niet zo aantrekkelijk. Als eigenaar van een bv betaalt u vennootschapsbelasting over de winst. Het tarief daarvan is bij hogere winsten lager dan het tarief van de inkomstenbelasting. Als de winst nog (zeer) gering is of als u verlies lijdt, is het vaak aantrekkelijker om met een eenmanszaak onder de inkomstenbelasting te vallen. De inkomstenbelasting biedt de eigenaar van de eenmanszaak namelijk enkele gunstige faciliteiten. Dus naarmate u meer winst maakt, wordt het fiscaal aantrekkelijker om een bv op te richten. Verder kan de bv fiscaal aantrekkelijk zijn voor stoppende ondernemers die de opvolging of vererving moeten regelen. Niettemin kunnen in uw geval andere rechtsvormen ook gunstig zijn.

Het ligt voor de hand te beginnen met een eenmanszaak en pas een bv op te richten als de winst hoger wordt. Maar wellicht past uw bedrijf beter in een andere rechtsvorm dan de bv. Daarbij moet u zich afvragen of en hoe u wilt samenwerken met anderen en in hoeverre u uw privévermogen wilt afschermen voor schuldeisers. Hieronder vergelijken we de eenmanszaak en de bv met de vennootschap onder firma (vof) en andere rechtsvormen dan de bv. De eenmanszaak en de vof zijn geen rechtspersoon, de bv wel. De essentie van een rechtspersoon is dat het privévermogen in beginsel beschermd is tegen zakelijke claims. Die bescherming bestaat in principe ook bij de naamloze vennootschap (NV), de coöperatieve vereniging, de stichting en de onderlinge waarborgmaatschappij. De onderlinge waarborgmaatschappij is een vereniging die haar leden wil verzekeren of verzekerd wil houden. Een NV is geschikt voor grote ondernemingen die geld willen aantrekken via de beurs. De stichting is vaak onaantrekkelijk omdat u de winst niet aan uzelf of andere bestuursleden mag uitkeren. De coöperatieve vereniging is een rechtspersoon die veel wordt gebruikt als meerdere ondernemers op gelijke voet willen samenwerken, bijvoorbeeld in inkoopcombinaties. Deze rechtsvorm is niet bedoeld als ondernemingsvorm, maar als samenwerkingsverband. Samenwerken met anderen kan ook in een vennootschap onder firma (vof), in een maatschap of in een commanditaire vennootschap (cv). Alleen hebben deze bedrijfsvormen geen rechtspersoonlijkheid; de ondernemers zijn dus ook privé aansprakelijk voor schulden en claims. In het MKB komt de vof veel voor. De vof is een samenwerkingsvorm van twee of meer personen, die een onderneming voeren onder een gemeenschappelijk naam. De firmanten zijn privé aansprakelijk voor de schulden van de firma en draaien ook privé op voor schulden van of claims tegen medefirmanten. Voor de oprichting van een vof, maatschap en cv is inschrijving in het handelsregister voldoende. De maatschap en cv lijken veel op de vof. Het verschil tussen vof en cv is dat bij de cv een van de firmanten als ‘stille vennoot' wel kapitaal inbrengt, maar niet naar buiten treedt. De aansprakelijkheid van deze geldschieter is in beginsel beperkt tot het bedrag dat hij heeft ingebracht. Er kunnen ook meerdere firmanten optreden als stille vennoot. Ook de maatschap lijkt veel op de vof. Maar terwijl de vof bedoeld is om gezamenlijk naar buiten te treden, is de maatschap vooral een interne afspraak over de verdeling van werk en winst. De maatschap is vooral populair bij vrije beroepsbeoefenaren die op gelijke voet samenwerken, zoals AA-accountants.

De jaarrekening is in de eerste plaats van belang voor de ondernemer. Maar informatie die nuttig is voor u, kan natuurlijk ook nuttig zijn voor derden. Zo willen bankiers en andere vermogensverschaffers graag weten hoe goed het bedrijf draait en hoe de vermogenspositie is. De fiscus moet weten over welk bedrag belasting moet worden geheven. Leveranciers willen graag inzicht in uw kredietwaardigheid. Deze belanghebbenden moeten kunnen vertrouwen op de juistheid van de jaarrekening die het bedrijf presenteert. Tenslotte hebben zij (in beginsel) geen inzage in de achterliggende gegevens. Vaak wordt een accountant, vanwege diens deskundigheid, ingeschakeld om de jaarrekening op te stellen. Hebt u een eenmanszaak, een cv of een vof, dan bent u niet verplicht om een jaarrekening te publiceren. Voor een besloten vennootschap geldt de verplichting tot het openbaar maken van de jaarrekening (of delen daaruit) wel. Elke bv moet ten minste de balans en de toelichting daarop ter inzage te leggen bij het handelsregister. Naarmate een bv groter is, moet meer en gedetailleerdere informatie (ook de verlies-en-winstrekening en de toelichting daarop) voor iedereen ter inzage worden gelegd.

Ja. Niet alleen omdat de wet dat voorschrijft, maar ook omdat het nuttig is. Een jaarrekening is het jaarlijkse sluitstuk van de financiële administratie. Zij bestaat uit een balans, een verlies-en-winstrekening en een toelichting daarop. Op de balans worden aan de debetzijde (links) de bedrijfsbezittingen weergegeven, de activa. Aan de creditzijde (rechts) zijn de schulden opgenomen, de passiva. De verlies-en-winstrekening is een weergave van de omzet van het afgelopen (boek)jaar en het totaal van alle kosten die daarvoor gemaakt zijn. Het resultaat daarvan is per saldo winst of verlies. De jaarrekening geeft inzicht in hoe goed uw bedrijf het afgelopen jaar heeft gedraaid. De balans geeft de omvang weer van de bezittingen en schulden van het bedrijf. De verlies-en-winstrekening laat zien wat uw inspanningen het afgelopen jaar hebben opgeleverd. Uit de jaarrekening kunnen de zogenaamde ‘kengetallen' worden afgeleid. Deze verhoudingscijfers maken een vergelijking mogelijk met voorgaande jaren en met uw branchegenoten. Hoe goed of slecht doet u het ten opzichte van vorige jaren en vergeleken met uw collega's in dezelfde bedrijfstak? Op basis van deze informatie kunt u ook beslissingen nemen voor de (nabije) toekomst van uw onderneming.